Zand

Zestig miljard zandkorrels worden er iedere minuut geboren, een miljard per seconde, uit bergen, uit vulkanen, uit schelpen, uit fossielen, uit kwarts. Ze wandelen, ze maken duinen, ze maken ribbels op het strand. Zonder zand geen glas, geen lenzen, geen microscopen, geen penicilline, zonder zand geen beton, geen huizen, geen wolkenkrabbers, geen tunnels en bruggen, zonder zand geen asfalt, zonder zand geen tandpasta en cosmetica. In de kleine zaal van de schouwburg leerde ik van Jan van den Berg in zijn stand-up physicsvoorstelling Oase dat ik helemaal niks wist van de zandkorrel, en dat er tal van instituten en vooral mannen (van wie ik er veel rondom mij vermoedde in deze zaal) zich in Nederland en over de wereld op een of andere manier bezig houden met zand, dalend zand, opstijgend zand, exploderend zand, vliegend zand, zingend zand, rollend zand. Twee weken geleden had ik kilometers lang mijn schoenzolen op zandkorrels gezet – voor blote voeten was het nog te fris, al legde een hardloper zijn shirt, broekje en jack op zijn sportschoenen en nam hij een verfrissende duik -, links de zee, rechts de duinen, gemaakt door biljoenen zandkorrels. En ik had geen idee. En zo was het natuurlijk met het gros van het leven. Om zonder kleerscheuren door het leven te komen, zei mijn Utrechtse leermeester ooit, hoef je niks van wereldpolitiek te weten, of van natuurkunde of geschiedenis, of waar je eten of kleren of verwarming vandaan komen, als je de huur weet over te maken, boodschappen in een supermarkt kunt doen en sociaal handig genoeg om een baan te krijgen en te houden dan kom je een heel eind. Zeventig procent van de zandkorrels wordt geboren uit kwarts. Moet je wel weten wat kwarts is.