Ik zag de Zembla-aflevering In de bouwput en keek in feite naar groteske overmoed in de beste Shakespeareaanse traditie. Toen rond de afgelopen eeuwwisseling zelfs de arbeiders, die dankzij de erfenis van Marx’ analyse over kapitaal en proletariaat weinig meer te klagen hadden, de markt omarmden en Marx bij het vuilnis zetten (niemand was nog arbeider, iedereen had een villa die door linkse krachten met hypotheekrenteaftrekbeperkingen werd bedreigd, en met die sociale zekerheid kon het wel een tandje minder, geen gewone arbeider had die nog nodig), toen zag een handige Ierse jongen Marx 2.0 bij het vuilnis staan en leerde hoe de kapitalist de meerwaarde van arbeid afroomt en in eigen zak steekt, arbeiders bang en verweesd achterlaat, zelf steeds rijker wordt en daarmee de politiek, juridische processen en andere bedrijven in zijn macht heeft. Het kan in Nederland en het werkt zo. Een normale bouwvakker kost de werkgever zo’n 40 euro per uur. De grote bouwjongens die voor Rijkswaterstaat, dus namens ons, de hele grote projecten (snelwegen, bruggen, tunnels) doen, rekenen met 28 euro per uur. Dat drukt de prijs lekker en daar houden politici van, want die denken dat kiezers sinds de afzwering van Marx alles afmeten aan geld. Nederlandse bouwvakkers (ook kiezers) passen niet in dit businessmodel (tenzij ze zzp’er worden tegen een minimale beloning waarin geen ruimte is voor pensioen en verzekeringen) en vloeien af naar de ww. Die handige Ierse jongen levert op uitzendconstructie bouwvakkers uit landen waar de werkloosheid uitzichtloos is (gevolgje van zo’n ander geloof in de onzichtbare hand van de markt). Die werken veel meer uren dan wettelijk mag, doen ook werk waarvoor ze niet gekwalificeerd zijn en houden 6 euro netto per uur over (in plaats van de 12 euro van een Nederlandse bouwvakker), vooral door onwettige inhoudingen voor huisvesting en transport naar de bouwplaats. Het Ierse uitzendbureau steekt 12 euro winst per uur per bouwvakker in eigen zak, waarvan ze een fooi reserveert voor een incidenteel boetetje van onze Arbeidsinspectie. Als een bouwvakker protesteert of gewond raakt, wordt hij ontslagen. Meestal zijn er geen sociale premies afgedragen. Dus geen ziekengeld, geen arbeidsongeschiktheidsuitkering, geen pensioen. Volgens de heer Buelen van de Europese Bouwbond en de Britse hoogleraar Guy Standing weet iedereen aan de top van de bouwwereld en van de overheden hiervan en zit de handige Ierse jongen er gewoon bij als de grote bouwjongens de aanbestedingen van de grote projecten bespreken. Die grote bouwjongens staan trouwens ook massaal op omkiepen, hebben Marx 2.0 kennelijk niet zo grondig gelezen als hun Ierse kompaan. Ik vroeg de vriend die net eindverantwoordelijk is geworden voor het matchen van werkzoekenden en werkgevers met vacatures, maar dus eigenlijk een rol had gekregen in een bizar toneelstuk, of hij ook een goede acteur is. Ik vroeg aan mezelf hoe lekker die goedkope wegen, bruggen en tunnels rijden als de bermen geplaveid zijn met duizenden geruïneerde mensenlevens.
Shakespeareaans
Voeg toe aan je favorieten: Permalink.